ایمنی در آزمایشگاه
بهداشت حرفه ای
بهداشت کامل در زندگی فردی و اجتماعی است و عمل به این توصیه های بهداشتی، ضامن سلامت فردی و اجتماعی اوست.

ایمنی در آزمایشگاه

مهران قلعه نوی

 

 

 

توضیح عمومی :

 

دستیابی به محل های کاری ایمن و بهداشتی مسئولیت تشکیلات ، مدیر آزمایشگاه ، پرسنل سرپرستی و در نهایت خود پرسنل آزمایشگاه می باشد . هر کارمند آزمایشگاه بایستی از هر تلاشی برای حفاظت خود و همکارانش دریغ ننماید . مدیر آزمایشگاه بایستی بداند که حوادث علت دارند و بنابراین بوسیله یک برنامه ایمنی خوب قابل پیشگیری هستند .

 

یک مشکلی که مدیر آزمایشگاه با آن روبرو میشود ، تعارض آشکار میان نیازمندیهای ایمنی و دقت و کارایی بیشتر در انجام فعالیتها می باشد . به عنوان مثال لغو (ممنوع کردن ) مکش پیپت با دهان می تواند بیشتر نادرست باشد تعارض بیشتر زمانی است که موادی که معمولا مورد استفاده در رویه کاری قرار می گیرند خطرناک نباشند . کار با پیپت یا استفاده از هودها ، دستکشها یا ماسکهای صورت ، مدیر آزمایشگاه را با مقاومت بسیاری از کارمندان قرار می دهد . عموما مدیر بایستی ابتکار خود را در شروع روشهای ایمنی ترجیحا با قبول کارهای غیر عملی فرض شده ، به کار گیرد .

 

 

 

سازماندهی برای ایمنی

 

اگرچه مسئولیت تعیین و اجرای برنامه ایمنی آزمایشگاه نهایت با مدیر آزمایشگاه است ، استثنا در آزمایشگاههای کوچک ، مطلوب است تا مسئولیت اعضا کارمند به عنوان نماینده به افسر ایمنی واگذار شود . افسر ایمنی بایستی بخشی از تیم مدیریتی برای بهینه سازی آموزش ایمنی ، بازرسی ها ، تلقین فکری به کارکنان جدید و فراگیری بروز اطلاعات ایمنی باشد . در تاسیسات بزرگ افسر ایمنی ممکنه به صورت پاره وقت یا تمام وقت باشد . افسر ایمنی بایستی ببینید که تجهیزات حفاظت فردی پرسنل در دسترس باشد و مناسب استفاده شود . افسر بایستی بازرسیهای دوره ای تجهیزات اضطراری از قبیل اطفا کننده های حریق ، سیستمهای هشدار و علادم ایمنی را انجام دهد . بازرسی دوره ای آزمایشگاه برای خطراتی که تحت پوشش قرار نگرفته اند مشاهده کند که پرسنل قوانین ایمنی را رعایت می کنند . و تذکرات را به افراد برای آگاهی از فعالیتهای ایمن بدهد .

 

ایمنی پرتو ها بخش ویژه ای از کل برنامه ایمنی است . یک فرد فنی لایق بایستی به عنوان افسر ایمنی پرتو در نظر گرفته شود . RSO از منابع رادیواکتیو اطمینان حاصل کند و تجهیزات پرتو بطور ایمن بر طبق قوانین فدرال استفاده شود. یک کمیته ایمنی بایستی تعیین شود و بایستی حمایت مدیر آزمایشگاه را داشته باشد . پیشنهادات کمیته بایستی جدی تلقی گشته و بدون معطلی اجرا گردد . کمیته های ایمنی شامل افرادی است با تخصصهای گوناگون که در تصمیم سازی مرتبط با فعالیتهای ایمنی کمک می کنند .

 

به عنوان مثال شیمیستها درباره حمل مواد شیمیایی خطرناک در بخش باکتریولوژی بینش داشته باشند این اسناد می تواند ارزش آموزشی داشته باشد . بهتر است که به طور دوره ای اعضای کمیته ایمنی چرخشی باشند تا بیشتر پرسنل شانس خدمت کردن داشته باشند .

 

با استفاده از یک فرم گزارش استاندارد سوابق کلیه حوادث ، بازرسیها ، آموزشها بایستی نگهداری شود . گزارش بایستی شامل اطلاعات کافی برای قادر ساختن افسر ایمنی سرپرست و مدیر برای تعیین اینکه چه اتفاقی افتاده ؟ زمان و مکان حادثه و نوع صدمات اگر وجود دارد و پیامدهای آن را شامل می شود . سازمان ایمنی و بهداشت شغلی نیاز به ثبت علل اصلی حوادث که باعث ناتوانی شده در یک چارچوب مشخص دارد اگرچه آن برای ثبت تمامی حوادث از قبیل آنهایی که در ارزیابی برنامه ایمنی کمک می کند مفید واقع می شود . ثبت زمان و ماهیت هر حادثه ممکنه اهمیت بیشتری داشته باشد اگر ناتوانی رخ داده باشد و ادعای خسارتی برای کارگر اختصاص یابد یک فایل از پیشنهادات افسر ایمنی یا کمیته ایمنی تهیه نمایید تا بخوبی تمامی فعالیتهای انجام شده بوسیله کارگران به عنوان بخشی از برنامه ایمنی نمایان باشد . آموزش در تکنیکهای ایمنی نیازمند تلاش سنجیده بوسیله مدیریت است . در آزمایشگاههای بزرگ ، سمینارهای ایمنی مفید هستند . استفاده از تکنیکهای آموزشی شامل فیلمهای آموزشی ، و ابزارهایی از قبیل خاموش کننده های حریق یا رسپیراتورها ، جداولی که در آن خطرات شیمیایی آمده و روشهای مناسب برای حمل و نقل آنها و دستورالعمل هایی برای ایمنی آنها توضیح داده شود . به صورت دوره ای آموزش بایستی تجدید شود .

 

 

 

تجهیزات ایمنی برای آزمایشگاه

 

3 نوع از خاموش کننده های حریق عموما موجود است .

 

1- خاموش کننده های آبی برای حریقهایی با مواد قابل احتراق عادی از قبیل چوب و کاغذ مفید است

 

2- پودر خشک شیمیایی موثر در مقابل بیشتر حریقها ، اما اختصاصا شامل مایعات آتش گیر و فلزات و حریقهای الکتریکی

 

3- دی اکسید کربن مفید برای حریقهای کوچک شامل مایعات آتش گیر و برای استفاده محدود اطراف ابزار و تجهیزات الکترونیکی مفید می باشد .

 

بسته به پتانسیل خطرات یک آزمایشگاه ممکنه بیشتر از یک نوع در هر اتاق خاموش کننده داشته باشد و به آسانی در محلی در دسترس دور از خطر قرار داشته باشد.خاموش کننده های هالوژن در اتاقکهای الکترونیکی ویژه با تجهیزات کامپیوتری که ممکنه بوسیله خاموش کننده های متداول آسیب ببینند به کار میرود .

 

 

 

پتوهای حریق

 

در محلی به آسانی در دسترس قرار گیرد نزدیک هر آزمایشگاه

 

دوشهای ایمنی

 

دوشهای ایمنی بخش درستی از یک آزمایشگاه می باشد و در حوادثی که در آن اسیدها ، سودسوز آور یا سایر مایعات مضر ، آتش گرفتن لباسها و دیگر فوریتها وجود دارد ، مورد استفاده قرار میگیرد . دوشها در محلی مناسب که یک آبگذر داشته باشد قرار دهید و کف زیر آن را از یخ زدگی محافظت و دایم و بطور منظم تست کنید .

 

 

 

شوینده های چشمی :

 

اهمیت شوینده های چشمی بحث انگیز است . در زمان حادثه پرسنل به طور غیر ارادی به سوی سینکها می روند و با فشار زیاد چشمها را می شویند اما کمتر به سوی محل شوینده های چشمی می روند ،‌ بنابراین شوینده های چشمی را در سینکها قرار دهید . برخی از متخصصین معتقدند که جریان نوار مانند آب در شستن چشم تمایل به جلو بردن ذره داخل چشم داشته تا آنکه آنرا بیرون بیاورد . استفاده از بطریهای شستشوی چشم و مشکلاتشان در جاهای دیگر توضیح داده شده است .

 

 

 

سپرهای حفاظتی :

 

بیشترین رواج استفاده از سپرهای ایمنی برای حفاظت پرسنل در برابر تشعشع از قبیل پرتوی لیزر و ماورابنفش منتشره میباشد . هودهای شیمیایی مناسب با شیشه ایمنی و درهای قابل حرکت فراهم کنید . حفاظها را زمانیکه با شیشه خلا یا سیستمهای تحت فشار کار میشود مورد توجه قرار دهید.

 

 

 

جعبه های ایمنی

 

جعبه های ایمنی برای کاهش پیامد حادثه برای پیشگیری از از پاشش مواد مضر طراحی می شود . جعبه ها برای انتقال مواد شیمیایی بویژه اسیدهای غلیظ و قلیا بکار میرود . از قوطی های ایمنی تایید شده بوسیله آزمایشگاه استفاده کنید .

 

 

 

سیستمهای محدود ویژه :

 

کار با مواد یا ارگانیسمهای بی نهایت خطرناک یا آنهایی که ایروسلهای یا بخارت سمی با عفونی تولید میکنند ، بایستی در یک سیستم ویژه محدود انجام شود . چهار نوع اصلی وجود دارد . هودهای فیوم ، هودهای جریان آرام ، هودهای خطرناک بیولوژیک و جعبه های دستکش دار .

 

 

 

هودهای فیوم :

 

برای حفاظت کارگران از مواد خطرناک هودهای فیوم جریان هوایی را از آزمایشگاه درون هود ، فراهم می کنند . هوا بعلاوه هر ماده سمی از هود مکش می شود . روشها بایستی برای محدد کردم سمیت انتشار یافته طراحی شود . بخاطر حدود کمی مواد سمی در هر مکش اجازه داده شده است . اسکرابرها برای جمع آوری مواد قابل حل شدن (حلالها) یا ذراتیکه مفید هستند اما پیشگیری از انتشار اصلی ترجیح داده میشود . استفاده از هود با سرعت جلوی نامناسب یا الگوی جریان غلط ممکنه پرسنل را مورد مواجهه جدی قرار دهد . حداقل سرعت جلویی بایستی نگهداشته و جریان هوای بوسیله وسایلی که بایستی کنترل شوند ، حفظ گردد .

 

 

 

هودهایی با جریان آرام :‌

 

برای پیشگیری از آلودگی نمونه ها ، آزمایشگاهها می توانند از هودهای جریان آرام یا هودهای فیوم جریان آرام استفاده کنند . یک هود جریان آرام هوایی برای اجتناب از آلودگی نمونه ها بوسیله محیط آزمایشگاه فراهم میسازد اما هیچ سیستم مکشی نداشته و کارگران را از نمونه های منتشر شده حفاظت نمی کند . هود فیوم با جریان آرام هم هوای مطمئن و هم مکش دارد جریان ها بایستی با دقت برای دستیابی به حفاظت هم نمونه و هم کارگران تنظیم شوند .

 

 

 

هودهای خطرناک بیولوژیک :

 

هود خطر بیولوژیکی یک هود فیوم با جریان آرام ویژه است که برای پیشگیری از آلودگی بیولوژیکی کشتها بصورت همزمان ارگانیسمهای کشت را از تماس با کارگران انتقال ارگانیسمهای زنده یا اسپور بوسیله جریان غشایی و سیستم مکش جلوگیری می شود این هودها بطور عادی برای تست و دریافت گواهی سالی یکبار بررسی میشود . لامپهای ماورابنفش داخلی زمایکه این هود ها برای استریلیزاسیون داخلی بکار میرود .

 

 

 

جعبه های دستکش دار :

 

ابن جعبه ها برای ایجاد ایزولاسیون کافی بکار می روند. کارگر با هیچ ماده یا آلودگی درون جعبه تماس ندارد . تجهیزات و مواد می تواند در جعبه قرار بگیرد زمانیکه آلودگی زدایی شدند یا از یک قفل در حین استفاده بگذرند . اپراتور با دستانش در یک دستکش پلاستیکی یا لاستیکی که کاملا آب بندی شده کار می کند . بسیاری از طراحی ها برای بسیاری از آزمایشات قابل استفاده است . جعبه دستکش دار در فشار منفی نگهداری میشود هر هوای خارج شده از درون یک فیلتر کامل و جاذب مناسب اگرلازم باشد عبور داده می شود . هوای مکشی بایستی حجم کوچک و از مواد آزمایشی تمیز باشد. یک نقص در نگهداری فشار منفی نشاندهنده نشتی است و احتیاج به متوقف کردن کار دارد.

 

یک عنوان کوتاه مدت 1 جعبه های دستکش دار کیف دستکش پلاستیکی متورم بود اما فقط اگر در هودفیوم مود استفاده قرار می گرفت . مواد خطرناک در درون کیف در جعیه ای مناسب در طول دستکاری نگهداری میشد. جعبه های اب بندی یا مواد رقیق شده ممکنه حذف شوند از جعبه دستکش یا کیف اما پیشنهاد میشود که پروتکلهایی برای این قبیل مراحل تهیه شود. بازبینی شده و تایید شود.

 

 

 

تجهیزات حفاظت فردی و مواد :

 

تجهیزات حفاظت فردی شامل روپوش آزمایشگاه ، دستکش ها ، کفشها ، کلاه ،‌عینکها ،‌سپرها و سایر ایتمهای ایمنی توسط افراد به کار می روند . انتخاب و استفاده آنها ، ناظر بر فعالیتهای ویژه ای است که انجام میشود ،‌قرار دارد. این قبیل تجهیزات برای حفاظت مهم اند اما همچنین به عنوان یک یادآوری کننده نیاز ایمنی انجام وظیفه می کند . اگر نیاز به این تجهیزات تعیین شود این از مسئولیت مدیران و سرپرستان است که از استفاده انها اطمینان حاصل کنند .

 

پوشیدن لباس

 

پوشیدن لباس فردی یک مانع میان فرد و خطر ایجاد میکند . کارکنانی که با مواد رادیواکتیو کار می کنند مواد سرطانزای احتمالی ، و مواد آسیب زا ممکنه نیازمند باشند تا زمانیکه وارد محیط کاری می شوند لباس آزمایشگاه پوشیده و دوباره هنگام ترک محل کار لباس را تعویض کنند . این فقط از انتقال مواد خطرناک به خارج از محیط کار کمک نمی کند بلکه همچنین حمل و تمیز کردن لباسها را نیز شامل می شود . لباسهای مصرف شده آزمایشگاه بایستی سوزانده شوند .

 

 

 

دستکشها :

 

دستکشها بسیار مهم هستند . دستکشهای لاستیکی ممکنه زمانیکه مایعات خطرناک حمل میشود . دستکشهای سربی برای حمل مواد رادیولوژیک و دستکشهای جراحی برای حمل مواد آسیب زا مورد استفاده قرار میگیرد. دستکشهای عایق برای حمل مواد داغ و سرد ضروری است اما از استفاده دستکشهای آزبستی اجتناب شود . دستکهای کتانی برای حفاظت از دستگاهها(ابزارها ) دستکشهای چرمی سنگین برای حمل حیوانات ممکنه مورد نیاز باشد. انتخاب صحیح دستکشها یک مشکل جزیی نیست .

 

در حال حاضر اطلاعات در مورد تراوش مواد در دستکشها در رنج وسیعی از حلالها در دسترس می باشد .

 

 

 

کفشهای ایمنی :‌

 

کفشهای ایمنی مورد نیاز در آزمایشگاهها در جاییکه مواد یا تجهیزات سنگین حمل میشوند . مورد نیاز میباشند . در وضعیتی مشابه کلاههای سخت ممکنه مورد نیاز باشند اگر ماشینکاری در بالای سر در آزمایشگاه انجام میشود .

 

 

 

عینکهای ایمنی :

 

حتی اگر احتمال وقوع حادثه کوچک باشد، پیامد حوادث چشمی ممکنه بسیار جدی باشد. تمامی پرسنل آزمایشگاه بایستی از عینکهای ایمنی استفاده کنند. اینها از ترشح مواد ،‌برخورد مواد پرتاب شده ، پودرها یا مواجهه با پرتو ماورابنفش پیشگیری میکنند . عموما عینکهای ایمنی استفاده نمی شوند اگر چه تمامی چشم را محافظت می کنند . اگر کار دارای خطرات ویژه برای چشم باشد حفاظهای اضافی را مد نظر قرار دهید . به عنوان مثال استفاده از لنزها با فیلترهای مخصوص برای دمیدن در شیشه ، جوشکاری ، کار با لیزر یا مواجهه با شکلهای دیگری از تشعشع اگر یک فرد بایستی در اتاقی با اشعه ماورابنفش کار کند . عینک ایمنی با حفاظ کناری یا گوگلها با قطعات جامد استفاده کنند. برای فعالیتهای مطمئن حفاظت را برای مواجهه پوستی فراهم کنید . در کار با اسید یا مواد خوردنده از سپرهای حفاظتی صورت برای حفاظت نه فقط چشمها بلکه کل صورت استفاده کنید ..

 

 

 

رسپیراتورها :

 

رسپیراتورها بایستی برای موقعیتهای اضطراری که در مواجهه با گازها ، فیومها یا آیروسلها بوجود می آید در دسترس باشد و اتاق قبل از ورود تهویه گردد . در آزمایشگاههایی که از گاز سمی از قبیل برون تری فلوراید، کلرین ، دی متیل آمین ، اکسید اتیلن ، فلورین و برمید هیدروژن استفاده میکنند و رسپیراتورها تهیه شود و ترجیحا از نوع رساننده هوا(SCBA) یا دمنده هوا باشند اگر آزمایشگاهی از حیوانات عفونی استفاده می کند که خطر آیروسلها ی عفونی نیز وجود دارد از رسپیراتورهای تصفیه کننده هوا یا ماسکهای صورت استفاده شود .

 

 

 

ذخیره سازی مواد :

 

در ذخیره سازی مواد ضروری است که بدانیم ماهیت شان ، پیامد حوادثی از قبیل ریختن یا انفجار یا حریق که در اثر آن مواد بوقوع می پیوندد. به عنوان یک قانون عمومی حجم زیادی از واکنشگرها یا معرفها را در محیط کار ذخیره نکنید(انبار نکنید) . بلکه استفاده از ظرفهای کوچک که مقدار مصرف روزانه یا هفتگی کار را داشته باشد ، کافی است. مواد شیمیایی که واکنش میدهند یا اتش سوزی باعث میشوند یا ترکیبات خطرناک در شرایطی که به آنها اجازه مخلوط شدن داده میشود و حوادث رخ می دهد را با هم انبار نکنید. ترجیحا مواد خطرناک را در یک محل مشخص انبار نمایید.

 

حلالهای آتش گیر را در محفظه هایی که بوسیله NFPA تایید شده یا یخچالهای ضد حریق نگهداری کنید . از محفظه های ویژه برای حلالهای اتش گیر در حجمهای بیشتر از 2 لیتر استفاده کنید یا زمانیکه حجم مجموع حلالهای آتش گیر در اتاق بیشتر از 1/8 لیتر میشود. (حلالهای آتش گیر مایعاتی با نقطه اشتعال زیر 60 درجه سانتیگراد و فشار بخار کمتر از 275 کیلو پاسکال در 38 سانتیگراد میباشد ) .

 

 

 

کیتهای ریزش شیمیایی :

 

محیطهای کاری و انبار را با کیتهای ریزش شیمیایی مجهز کنید که از منابع تجاری یا در آزمایشگاه تهیه میشود . از کیتهای با سایز مناسب برای جمع آوری اسیدها ،‌ قلیاها و حلالها استفاده کنید .

 

 

 

خطرات آزمایشگاه ها :

 

بسیاری از خطرات آزمایشگاهها اغلب مشاهده میشود . اما شناسایی تمامی خطرهای محتمل در توسعه یک برنامه موثر ایمنی بسیار مهم است .

 

خطرات شمیایی :

 

صدمات شیمیایی ممکنه داخلی یا خارجی باشد . صدمات خارجی از مواجهه پوستی با مواد خورنده یا سوزش آور از قبیل اسیدها ، مواد پایه ای یا نمکهای انبارشده باشد . مراقبت برای پیشگیری از حوادث از قبیل تراوش و ریزش از محفظه بصورت تصادفی توجه به تجهیزات خوردگی در نهایت منجر به خطرات ایمنی از جمله نقص تجهیزات می گردد . صدمات داخلی از تاثیرات سمی یا خوردنده مواد جذب شده توسط بدن میگردد.

 

 

 

اسیدهای معدنی و آلی :

 

بسیاری از اسیدهای معدنی و پایه ها حدود مواجه شغلی دارند و ACGIH تی ال وی آنها را تعیین نموده است . این حدود مواجهه قابل قبول و حدود آستانه مجاز نشاندهنده بیشترین غلظت هوایی است که کارگران می توانند با آن مواجه شوند را بیان می کند . فیومهای این اسیدها شدیدا برای چشم و سیستم تنفسی تحریک کننده هستند . اسیدهای مایع یا جامد سریعا می توانند باعث سوختگی شدید پوست و چشم گردند زمانیکه اسیدها برای افزایش میزان حل شدن مواد آلی گرم میشوند آنها خطر بیشتری دارند چون فیومهای تولید شده و واکنش اسید داغ بسیارسریعتر روی پوست خواهد بود.

 

اسیدها و پایه ها را جداگانه در فضایی که بخوبی تهویه شود و بدور از مواد فرار آلی و اکسید شونده قرار دهید . از محفظه هایی (لاستیکی یا پلاستیکی) برای انتقال اسیدها و پایه ها استفاده کنید. با اسیدهای غلیظ و بیسها فقط در یک هودفیوم شیمیایی مناسب کار کنید . به آرامی اسید و باز را به آب اضافه کنید. (با میزان ثابت) برای جلوگیری از پاشش. اگر تماس پوستی رخ داد کل محل آلوده شده را با آب بشویید و اگر تحریک پوستی بوجود آمد به پزشک مراجعه کنید. لباسها را تا بعد از اینکه تمیز شوندتعویض نکنید . وسایل چرمی (مانند تسمه و کفشها ) اسید را در خود نگه میدارند حتی اگر با اب شسته شوند و ممکنه باعث سوختگیهای شدید در صورت پوشیده شدن ، شوند . اسید پرکلریک در تماس با مواد آلی بصورت انفجاری یا آسیب زایی واکنش می دهد . از هودهای فیوم آزمایشگاهی با اسید پرکلریک برای واکنشگرهای آلی استفاده نکنید بویژه حلالهای فرار . به علاوه این خطرات ، اسید پرکلریک سوختگی های شدید در تماس با پوست چشم یا راههای تنفسی ایجاد میکند .

 

صدمات عمومی همراه با هیدروکسید سدیم ، سوختگی پوست و چشم می باشد. حلال هیدروکسید سدیم به عنوان رقیق کننده 5/2 نرمال باعث آسیب شدید چشمی می گردد. هیدروکسید سدیم و دیگر قلیاها تولید گرمای قابل ملاحظه ای می کنند . (اغلب منجر به جوشیدن میشود)

 

 

 

ترکیبات فلزی و معدنی :

 

عموما تمامی خطرات شیمیایی آزمایشگاه را مورد توجه قرار دهید و از یک دستورالعمل استفاده کنید. حمل مواد شیمیایی در یک هودفیوم با استفاده از حفاظت بینایی و پوشیدن یک روپوش آزمایشگاه انجام شود . در مورد تماس های پوستی تصادفی ، محل مورد نظر را با آب فراوان بشویید و بوسیله پرسنل پزشکی تحت درمان قرار گیرد اگر تحریک وجود دارد سمیت ، احتیاط و اطلاعات کمکهای اولیه از منابع مختلف در دسترس است . برخی از خطرات مخصوص فلزات و ترکیبات معدنی در زیر آمده است. آرسنیک و نیکل دارای سمیت بالا و ممکنه سرطانزا باشند از تنفس ، خوردن و تماس پوستی با آنها اجتناب کنید . آزید سدیم سمی است و با اسید ، سمیت بیشتر اسید هیدروبوریک تولید میشود . زمانیکه قطراتی از آن هدر می رود . ممکنه با مس و پلمپ سربی به شکل

 

‌ آزیدهای فلزی که بی نهایت منفجر شونده هستند. آزیدها ممکنه توسط افزودن حلالهای غلیظ نیتریت سدیم از بین بروند. 5/1 میلی گرم ازید سدیم بی هایت سمیت فوق العاده بریلیم و ترکیباتش بوسیله TLV پایین 2 میکروگرم بر مترمکعب منعکس می شود. بریلیم یک ماده مشکوک به سرطانزایی در مردان است. با احتیاط بسیار زیاد و فقط در هود فیوم آزمایشگاه یا جعبه دستکش دار حمل شود. سیانیدها به عنوان واکنشگر مورد استفاده قرار می گیرند و ممکنه در نمونه ها حضور داشته باشند. سیانید هیدروژن یک گاز کشنده است . محلولهای سیانید را اسیدی نکنید تا زمانیکه سیانید هیدروژن ممکنه تشکیل شده و رها شود.

 

جیوه در بین فلزات منحصر به فرد بوده چون در دمای اتاق مایع است و فشار بخار قابل قبول دارد . TLV جیوه ممکنه بسیار افزایش یابد در اثر شکسته شده دماسنج جیوه در یک اتاقی که تهویه ضعیفی دارد. به علت فراریت بسیار زیاد و سمیت بالا ،‌حمل جیوه و ترکیباتش بسیار با حتیاط و یک کیت تمیز کننده استفاده کنید . نمکهای پرکلریک منفجر شونده بوده زمانیکه با مواد قابل احتراق ترکیب شود آنها خطر انفجار داشته و بسیار تحریک کننده برای چشم ،‌پوست و سیستم تنفسی دارد . در حمل و نقل و انبار کردن پرکلراتها احتیاط کنید . بروهیرید سدیم ممکنه در آب تجزیه شده و هیدروژن رها شود. در نتیجه خطر انفجار تشکیل می شود . مشابه با بسیاری از مواد شیمیایی معدنی محرک بسیار شدید پوست و سیستم تنفسی می باشد .

 

حلالهای آلی و واکنشگرهای آلی

 

بیشترین حلالهای مخصوص در این کتاب دارای TLV برای مواجه شغلی می باشند . جدول 8-1 را ببیند) بیشتر واکنشگر آلی یا بیشتر حلالهای آلی که تی ال وی ندارد بدان معنی نیست که کمتر خطرناک هستند . برخی از ترکیبات مورد استفاده در این دستورالعمل مشکوک به سرطانزایی بوده و بایستی با احتیاط فراوان کار شود . این ترکیبات شامل هم حلالها و واکنشگرها ، معرفها از قبیل بنزن ، تتراکلرید کربن ، کلروفرم ، 1-4 دی اکسان ، تتراکلرواتیلن و بنزیدین می باشد.

 

حلالهای مورد استفاده به چندین گروه تقسیم می شوند . الکلها ، ترکیبات کلردار و هیدروکربنها . مواجه با این گروه از ترکیبات تاثیرات بهداشتی متفاوتی دارد. الکلها عموما دارای تاثیر سمی درونی و قابلیت تحریک مخاط و خواب آلودگی هستند . هیدروکربنهای کلردار باعث رخوت و بیهوشی گشته و به سیستم اعصاب مرکزی و کبد آسیب وارد می کنند . هیدروکربنها مشابه دو گروه قبلی تحریک پوستی داشته و ممکنه باعث درماتیت ها گردد . پس از مواجه طولانی با پوست . به علت فراریت این ترکیبات غلظت بخار خطرناک آنها می تواند رخ دهد (خطر حریق یا انفجار ) . تهویه مناسب مورد نیاز است .

 

واکنشگر آلی به 4 گروه دسته بندی می شوند . اسیدها ، ترکیبات هالوژنه ، معرفها و شناساگرها ، و حشره کشها . بیشتر اسیدهای آْلیمورد استفاده در این کتاب خصوصیات تحریک کننده دارند . آنها جامداتی از ایروسلها ممکن است تهیه شود. شناساگر ها هم مشکل ایروسل را دارند . حشره کشها را با دقت حمل کنید زیرا سمی بوده و معمولا به سرعت از راه پوست جذب می شوند . دستکش و لباس محافظ بپوشید . ترکیبات کلردار موجود خطر بیشتری دارند از حلالهای کلردار(بیهوشی ، رخوت آور و آسیب به سیستم اعصاب مرکزی و کبد ) بر چسب زنی صحیح ترکیبات ، شامل تاریخ انقضا اجازه ردیابی استفاده از مواد شیمیایی و انهدام مواد شیمیایی منقضی شده .

 

 

 

خطرات بیولوژیک :

 

ایمنی آزمایشگاه همچنین شامل روشهای کاری برای کنترل خطرات میکروبیولوژیکی می باشد میکروارگانیسمهای آسیب زا ممکنه بیماریهای انسانی توسط تزریق تصادفی ، یا دیگر ابزار های برش منتقل شود .

 

تکنیکهای آزمایشگاهی معمولی دارای این عوامل خواهد بود . اساس خطرات همراه با میکروبیولوژی شامل تماس دست –دهان با حمل مواد آلوده شده ، نمونه و ایروسلهای تولید شده توسط عملیات پیپت ، سانتریفوژ یا مخلوط کردن ، نمونه ها یا کشتها و استفاده از چرخه های تلقیح .

 

حمل نمونه های بیولوژیک انسانی شامل خون ، ادرار و سایر مایعات یا بافتهای که دارای پتانسیل مواجه با عوامل عفونی دارند ، میباشند. استاندارد فعالیتهای آزمایشگاه از لحاظ ایمنی برای آزمایشگاههای کلینیکی بایستی تعیین شود. عملیات ترقیق سازی را بوسیله دمش هوا از طریق پیپت به داخل محیط کشت انجام ندهید . از یک وسیله که به دهان و به انتهای پیپت وصل می شود برای پیشگیری از بلعیدن اتفاقی ماده استفاده کنید. هیچ گاه توسط دهان از پیپت ماده را مکش نکنید. زیرا نمونه هایی که هنوز رویشان کاری انجام نشده ممکنه دارای مواد آسیب زا باشند ، تمامیپیپت های استفاده شده را جدا کرده و داخل یک محفظه دارای محلولهای ضدعفونی جهت آلوده زدایی قرار دهید. قبل از اینکه سطح شیشه ای انرا بشویید . هیچ گاه پیپتهای استفاده شده را بالای میز، کارتهای آزمایشگاه یا در سینکها بدون اینکه به اندازه کافی گندزدایی شده باشند ، قرار ندهید. ترکیبات آمونیوم که دارای پاک کنندگی مناسب و محلول هیپوکلریت سدیم بصورت رضایت بخشی برای ضدعفونی پیپتهای استفاده شده ،‌بکار می روند. از بیشترین غلظت پیشنهاد شده برای این محصولات تجاری استفاده کنید. . این غلظت باعث از بین رفتن مارک یا برچسب پیپتها نمی گردد . محلولهای ضدعفونی را بطور روزانه تعویض کنید. مواد آلوده شده را استریلیزه کنید. (کشتها ، نمونه ها ، شیشه های استفاده شده ، ابزارهای جراحی استفاده شده ) بوسیله اتوکلاو قبل از اینکه آنها از محل دور شده یا مجدد مورد استفاده قرار بگیردند.

 

بهداشت فردی پرسنل بسیار مهم است در کنترل مواجه تماس . بطور مکرر دستها و سطوح کار را ضدعفونی کنید. سیگار نکشید یا چیزی در میز کاری نخورید . آب نوشیدنی را در خارج از آزمایشگاه فراهم کنید. ترجیحا از نوع آبخوری آبفشانی باشد. کارکنان آزمایشگاه را در مقابل تتانوس و تیفویید ، هپاتیت B یا دیگر بیماریهای عفونی واکسینه کنید. حشرات و مگسها را برای پیشگیری از انتشار ارگانیسمهای عفونی به پرسنل از بین ببرید . شبکه های توری در پنجره ها نصب کنید. و درهای خروجی اگر تهویه وجود ندارد و بطور مرتب با اسپری های حشره کش ، سینکها و کابینتهای ذخیره سازی و ابزارهای خدماتی را ضدعفونی کنید . زیرا آزمایشگاهها ممکنه دارای بخش آنالیز برای حشره کش ها باشند . با دقت بکار ببرید در محلهایی که انالیز باکتریولوژیکی انجام می شود.

 

خطرات تشعشع :‌

 

همه افراد در معرض پرتوهای یونیزان قرار می گیرند . میانگین دوز پرتو سالانه برای کل بدن از پرتو کیهانی ، خاکی منابع درونی پزشکی و عکس برداری از دندان و غیره در حدود 185 میلی رم در هر سال است . از مواجه های مداوم یا منقطع شغلی پیشگیری کنید. از حوادثی که ممکنه در مواجه با پرتوهای خطرناک پیش بیاید ، اجتناب کنید. در آزمایشگاهها پرتو ایکس ، فرابنفش و مواد رادیواکتیو موجود که بایستی کاهش یابد . یک دستورالعمل ایمنی مناسب یا کتابچه ایمنی آزمایشگاه را برای تمامی افرادی که با مواد رادیواکتیو یا دستگاههایی که تولید پرتو میکنند ، کار می کنند . در این دستورالعمل برای استفاده حمل و سفارش و انبارسازی هسته های رادیویی راشامل می شود . همچنین شامل روشهای کاری در مورد حوادث ناشی از پرتو ها ، برای آلودگی زدایی برای پایش پرسنل ، برای پایش آزمایشگاه و برای منهدم کردن مواد رادیواکتیو می باشد .

 

 

 

مواد رادیواکتیو :

 

هسته های رادیویی در آزمایشگاهها برای توسعه و ارزیابی روشهای آنالیز برای آماده سازی استانداردهای شمارش و برای کالیبراسیون دتکتورها . ابزارهای شمارش . منابع آب بندی. از قبیل نیکل 63 مورد استفاده در دستگاههای گازکروماتوگراف ، الکترون کپچر رایج است . تمامی افراد مرتبط با مواد رادیواکتیو بایستی خطرات بهداشتی همراه آنرا بدانند . روشهای کاری مناسب و معیارهای ایمنی پرتوها را برای کاهش مواجهه و حوادث تعیین کنید .

 

 

 

ماشینهای تولید کننده پرتو (دستگاههای تولید پرتو)

 

دستگاهی که پرتوهای یونیزان منتشر میکند آنقدرکه مجموع دوز فردی 500 میلی رم یا بیشتر است و در هر سال مود توجه قرار می گیرد. خطرات ناشی از دستگاهها از قبیل شکست اشعه ایکس یا میکروسکوپ الکترونی ، بوسیله محدود کردن ......

 

 

 

پرتو ماوراء بنفش :

 

UV مکررا مورد استفاده قرار می گیرد با سازماندهی و ابزارهای مورد استفاده مناسب ،‌آن خطر مهمی ندارد اما می تواند از زمانیکه برای کنترل میکروارگانیسمها در اتاقهای آزمایشگاهی یا برای استریلیزه کردن ابزارها مورد استفاده قرار میگیرد ، خطرناک باشد. از حفاظهای مناسب استفاده کنید و به یاد داشته باشید که سطوح فلزات درخشان این انرژی را منعکس میکند و لامپهای UV را خاموش کنید زمانیکه مورد استفاده قرار نمی گیرند. علایم هشدار دهنده و لامپهای شناساگر نصب شده را برای حفاظت به عنوان یک بیاد آوردنده ثابت زمانی که لامپهای UV روشن هستند قرار دهید. عینکهای ایمنی یا گوگلها با قطعات کناری جامد هر زمانیکه احتمال مواجه با UV دارید ، استفاده کنید.

 

 

 

خطرات فیزیکی :

 

الکتریسیته : سیمهای برق اتصالات و ابزارها بایستی از سوی کد ملی الکتریکی داشته باشد. حریق ، انفجار نشت برق و شوکهای الکتریکی خطراتی جدی است که استفاده نادرست از وسایل الکتریکی می تواند حاصل شود. تمامی تجهیزات الکتریکی را اتصال زمین داده یا از دو عایق استفاده کنید. هیچگاه ... الکتریکی را داخل هودفیوم قرار ندهید. از تجهیزاتی یا روکش خراب یا شکسته استفاده نکنید . و از وسایلی که تولید جرقه میکنند کنار حلالهای فرار آتش گیر استفاده نکنید. ترجیحا از یخچالهایی که ضد انفجار هستند استفاده کنید. قبل از تعمیر یا سرویس وسایل الکتریکی آنها را از منبع تغذیه قطع کنید. تعمیر وسایل بایستی توسط متخصصین انجام شود. و توسط افرادیکه آشنایی با برق ندارند خطرناک می باشد.

 

مکانیکی :

 

حفاظها یا سپرها کمربند ، زنجیر ، شفتهای در حال چرخش و دیگر انواع وسایل در حال حرکت مکانیکی را شامل می شود. تجهیزات آزمایشگاهی نیازمند حفاظ گذاری شامل پمپهای خلا، مخلوط کنده ها ، خردکننده ها و آسیباب ها . سپر برای ابزارهای با نیروی پرتاب استفاده میشود . تجهیزات حفاظ از قبیل سانتریفوژ ها که دارای قطعات با سرعت بالا هستند و ابزارهایی که ارتعاش دارند(مثل سانتریفوژ و کمپرسورهوا ) برای پیشگیری از تمایل به خروج از مرکزشان در محلی و دور از بطریها و سایر موادی که ممکنه از رویشان قفسه ها یا میز در اثر ارتعاش بیافتد قرار میگیرد .

 

 

 

گازهای تحت فشار :

 

گاز تحت فشار پتانسیل خطرات هستند. سیلندرها گاز ممکنه منفجر شوند یا مانند راکت پرتاب شوند اگر به صورت نامناسب حمل گردیده ، دارای نشتی باشند که ممکنه خطر انفجار را به همراه داشته باشد . اگر اتش گیر باشد آْنها دارای خطرات قابل مشاهده هستند اگر محتویاتشان سمی بوده و منجر به مرگ شوند . مقررات OSHA استفاده و انبار کردن گازهای تحت فشار را تحت پوشش قرار داده. انتقال سیلندرهای گاز فقط بوسیله کارتها ، ماشینهای مخصوص انجام شود. سیلندرهای گاز ایمن بطور مناسب در طی انبار شده و منتقل می شوند و استفاده می شوند و شیر ایمنی روی سیلندرها در طی ذخیره سازی و انتقال بسته میباشد. دائما محتویات سیلندرها را برای بررسی شناسایی کنید .

 

پایش :

 

تعیین سیاستهای کاری ، فعالیتها ،‌ روش های کاری و رویه های پیشگیری از مواجه کارکنان با مواد خطرناک فقط بخشی از برنامه موثر ایمنی می باشد. تعیین همزمان پایش یا بازخورد سیستم برای اطمینان از اینکه خصوصیات حفاظتی واقعا کار میکند، ضروری است .

 

پایش شیمیایی :چ

 

پایش کننده های شیمیایی توانایی اندازه گیری مستقیم غلظت در منطقه تنفسی اشخاص می باشد . از ابزارهای اکتیو متناسب با پمپ برای کشیدن هوای عبوری از سل یا از پایش پسیو که بر مبنای انتشار میباشد. این ابزارها می توانند مواد معدنی را بخوبی با جاذب مناسب جذب کنند. ذرات میتوانند روی یک فیلتر با استفاده از ابزار اکتیو(پمپ) جمع آوری کند . سمپوزیوم اخیر یک جزییات مشروحه ای از توسعه و استفاده پایشگرهای فردی را برای اندازه گیری مواجه با مواد شیمیایی آلوده کننده در محیط بیان نموده است .

 

پایش خطرات بیولوژیک :

 

پایشگرهای خطرات بیولوژیکی ، بخش ضروری از پایش میکروبیولوژیکی میباشد. شامل آزمونهای فیزیکی پیش از استخدام همراه با خون شناسی ،‌س



تاریخ: شنبه 23 ارديبهشت 1391برچسب:ایمنی در آزمایشگاه ,
ارسال توسط علیرضا مرادی , عشق خدائی
آخرین مطالب

آرشیو مطالب
پيوند هاي روزانه
امکانات جانبی